6. ఆత్మ సంయమ యోగము
అనాశ్రితః కర్మఫలం - కార్యం కర్మ కరోతి యః స సన్న్యాసీచ యోగీచ - న నిరగ్ని ర్న చాక్రియః - 1
యం సన్న్యాస మితి ప్రాహుః - యోగం తం విద్ధి పాండవ నహ్యసన్న్యస్త సంకల్పో - యోగీ భవతి కశ్చన - 2
ఆరురుక్షో ర్మునే ర్యోగం - కర్మ కారణముచ్యతే యోగారూఢస్య తస్యైవ - శమః కారణముచ్యతే - 3
యదా హి నేంద్రియా ర్థేషు - న కర్మ స్వను షజ్జతే సర్వ సంకల్ప సన్న్యాసీ - యోగారూఢ స్తదో చ్యతే - 4
ఉద్ధరే దాత్మనా త్మానం - నాత్మాన మవసాదయేత్‌ ఆత్మైవ హ్యాత్మనో బంధు - రాత్మైవ రిపు రాత్మనః - 5
బంధురాత్మా త్మనస్తస్య - యే నాత్మై వాత్మనా జితః అనాత్మనస్తు శత్రుత్వే - వర్తే తా త్మైవ శత్రువత్‌ - 6
జితాత్మనః ప్రశాంతస్య - పరమాత్మా సమాహితః శీతోష్ణ సుఖదుఃఖేషు - తధా మానాప మాన యోః - 7
జ్ఞాన విజ్ఞాన తృప్తాత్మా - కూటస్థో విజితేంద్రియః యుక్త ఇత్యుచ్యతే యోగీ - సమలోష్టాశ్మ కాంచనః - 8
సుహృన్మిత్రా ర్యుదాసీన - మధ్యస్థ ద్వేష్య బంధుషు సాధు ష్వపిచ పాపేషు - సమ బుద్ధి ర్విశిష్యతే - 9
యోగీ యుంజీత సతత - మాత్మానం రహసి స్థితః ఏకాకీ యత చిత్తాత్మా - నిరాశీ రపరిగ్రహః - 10
శుచౌ దేశే ప్రతిష్ఠాప్య - స్థిర మాసన మాత్మనః నాత్యుచ్ఛ్రితం - నాతి నీచం - చేలాజినకు శోత్తరమ్‌ - 11
తత్రైకాగ్రం మనః కృత్వా - యత చిత్తేంద్రియ క్రియః ఉపవిశ్యాసనే యుంజ్యా - ద్యోగ మాత్మ విశుద్ధయే - 12
సమం కాయ శిరోగ్రీవం - ధారయ న్న చలం స్థిరః సంప్రేక్ష్య నాసికాగ్రం స్వం - దిశ శ్చానవ లోకయన్‌ - 13
ప్రశాంతాత్మా విగతభీ - ర్బ్రహ్మచారి వ్రతే స్థితః మన స్సంయమ్య మచ్చిత్తో - యుక్త ఆసీత మత్పరః - 14
యుం జన్నేవం సదాత్మానం - యోగీ నియత మానసః శాంతిం నిర్వాణ పరమాం - మత్సంస్థా మధిగచ్ఛతి - 15
నాత్యశ్న తస్తు యోగోస్తి - న చైకాంత మన శ్నతః న చాతి స్వప్న శీలస్య - జాగ్రతో నైవ చార్జున - 16
యుక్తాహార విహారస్య - యుక్త చేష్టస్య కర్మసు యుక్త స్వప్నావ బోధస్య - యోగో భవతి దుఃఖహా - 17
యదా వినియతం చిత్త మాత్మన్యేవావ తిష్ఠతే నిః స్పృహ స్సర్వ కామేభ్యో - యుక్త ఇత్యుచ్యతే తదా - 18
యధా దీపో నివాతస్థో - నేంగతే సోపమా స్మృతా యోగినో యత చిత్తస్య - యుంజతో యోగమాత్మనః - 19
యత్రో పరమతే చిత్తం - నిరుద్ధం యోగ సేవయా యత్ర చై వాత్మనాత్మానం - పశ్య న్నాత్మని తుష్యతి - 20
సుఖ మాత్యం తికం యత్త - ద్బుద్ధిగ్రాహ్య మతీంద్రియం వేత్తి యత్ర నచైవాయం - స్థిత శ్చలతి తత్త్వతః - 21
యం లబ్ధ్యా - చాపరం లాభం - మన్యతే నాధికం తతః యస్మిన్‌ స్థితో న దుఃఖేన - గురుణాపి విచాల్యతే - 22
తం విద్యా ద్దుఃఖ సంయోగ - వియోగం యోగ సంజ్ఞితం స నిశ్చయేన యోక్త వ్యో - యోగో - నిర్విణ్ణేన చేతసా - 23
సంకల్ప ప్రభవాన్‌ కామాన్‌ - త్యక్త్వా సర్వా నశేషతః మనసైవేంద్రియ గ్రామం - వినియమ్య సమంతతః - 24
శనై శ్శనై రుపరమే - ద్బుద్ధ్యా ధృతి గృహీతయా ఆత్మ సం స్థం మనః కృత్వా - న కించి దపి చింతయేత్‌ - 25
యతో యతో నిశ్చరతి - మన శ్చంచల మస్థిరం తతస్తతో నియమ్యైత - దాత్మన్యేవ వశం న యేత్‌ - 26
ప్రశాంత మనసం హ్యేనం - యోగినం సుఖ ముత్తమం ఉపైతి శాంత రజసం - బ్రహ్మభూత మకల్మషమ్‌ - 27
యుంజన్నేవం సదాత్మానం - యోగీ విగత కల్మషః సుఖేన బ్రహ్మ సంస్పర్శం - అత్యంతం సుఖ మశ్నుతే - 28
సర్వభూత స్థ మాత్మానం - సర్వభూతాని చాత్మని వీక్షతే యోగ యుక్తాత్మా - సర్వత్ర సమదర్శనః - 29
యో మాం పశ్యతి సర్వత్ర - సర్వంచ మయి పశ్యతి తస్యాహం న ప్రణశ్యామి - సచమే న ప్రణశ్యతి - 30
సర్వభూత స్థితం యో మాం - భజత్యేకత్వ మాస్థితః సర్వధా వర్తమానోపి - స యోగీ మయి వర్తతే - 31
ఆత్మౌ పమ్యేన సర్వత్ర - సమం పశ్యతి యో ర్జున సుఖం వాయ దివా దుఃఖం - సయోగీ పరమో మతః - 32
యోయం యోగ స్త్వయా ప్రోక్తః - సామ్యేన మధుసూదన ఏత స్యాహం న పశ్యామి - చంచలత్వాత్‌ స్థితిం స్థిరామ్‌ - 33
చంచలం హి మనః కృష్ణ - ప్రమాధి బలవద్దృఢం తస్యాహం నిగ్రహం మన్యే - వా యోరివ సుదుష్కరమ్‌ - 34
అసంశయం మహాబాహో - మనో దుర్ని గ్రహం చలం అభ్యాసేన తు కౌంతేయ - వైరాగ్యేణ చ గృహ్యతే - 35
అసంయతా త్మనా యోగో - దుష్ప్రాప ఇతి మే మతిః వశ్యాత్మనా తు యతతా - శక్యోవాప్తు ముపాయతః - 36
అయతిః శ్రద్ధయో పేతో - యోగా చ్చలిత మానసః అప్రాప్య యోగ సంసిద్ధిం - కాం గతిం కృష్ణ గచ్ఛతి - 37
కచ్చి న్నో భయ విభ్రష్ట - శ్ఛిన్నాభ్ర మివ నశ్యతి అప్రతిష్ఠో మహా బాహో - విమూఢో బ్రహ్మణః పధి - 38
ఏతన్మే సంశయం కృష్ణ - ఛేత్తు మర్హ స్య శేషతః త్వదన్య స్సంశయ స్యాస్య - చ్ఛేత్తా న హ్యుప పద్యతే - 39
పార్థ నైనేహ నా ముత్ర - వినాశ స్తస్య విద్యతే నహి కల్యాణకృ త్కశ్చిత్‌ - దుర్గతిం తాత గచ్ఛతి - 40
ప్రాప్య పుణ్య కృతాం లోకా - నుషిత్వా శాశ్వతీ స్సమాః శుచీనాం శ్రీమతాం గేహే - యోగ భ్రష్టో -భి జాయతే - 41
అథవా యోగినా మేవ - కులే భవతి ధీమతాం ఏతద్ధి దుర్గభ తరం - లోకే జన్మయదీ దృశమ్‌ - 42
తత్ర తం బుద్ధి సంయోగం - లభతే పౌర్వ దైహికం యత తేచ తతో భూయ - స్సంసిద్ధౌ కురునందన - 43
పూర్వాభ్యాసేన తేనైవ - హ్రియతే హ్యవ శోపి సః జిజ్ఞాసు రపి యోగస్య - శబ్ద బ్రహ్మాతి వర్తతే - 44
ప్రయత్నా ద్యత మానస్తు - యోగీ సంశుద్ధ కిల్బిషః అనేక జన్మ సంసిద్ధ - స్త తో యాతి పరాంగతిమ్‌ - 45
తపస్వి భ్యో -ధికో యోగీ - జ్ఞాని భ్యోపి మతోధికః కర్మిభ్య శ్చాధికో యోగీ - తస్మా ద్యోగీ భవార్జున - 46
యోగినా మపి సర్వేషాం - మద్గతే నాంతరాత్మనా శ్రద్ధావాన్‌ భజతే యోమాం - సమే యుక్తతమో మతః - 47
