15. పురుషోత్తమ ప్రాప్తి యోగము
ఊర్థ్వ మూల మధశ్శాఖ - మశ్వత్థం ప్రాహు రవ్యయం ఛందాంసి యస్యపర్ణాని - యస్తం వేద స వేదవిత్ - 1
అధశ్చోర్థ్వం ప్రసృతా స్తస్య శాఖాః గుణ ప్రవృద్ధా విషయ ప్రవాలాః అధశ్చ మూలా న్యను సంతతాని కర్మాను బంధీని మనుష్యలోకే - 2
న రూప మస్యేహ తథోప లభ్యతే నాంతో నచాది ర్నచ సంప్రతిష్ఠా అశ్వత్థ మేనం సువిరూ ఢ మూల మసంగ శస్త్రేణ దృఢేన ఛిత్వా - 3
తతః పదంత త్పరి మార్గి తవ్యం యస్మిన్ గతా న నివర్తంతి భూయః - తమేవ చాద్యం పురుషం ప్రపద్యే యతః ప్రవృత్తిః ప్రసృతా పురాణీ - 4
నిర్మాన మోహా జిత సంగ దోషా అధ్యాత్మ నిత్యా విని వృత్త కామా ద్వం ద్వై ర్విముక్తా స్సుఖ దుఃఖ సంజ్ఞై ర్గచ్ఛం త్యమూఢాః పదమవ్యయంతత్ - 5
న త ద్భా సయతే సూర్యో - వ శశాంకో న పావకః యద్గత్వా ననివర్తంతే - తద్ధామ పరమం మమ - 6
మమైవాంశో జీవలోకే - జీవ భూత స్సనాతనః మనష్షష్ఠా ణీంద్రియాణి - ప్రకృతిస్థాని కర్షతి - 7
శరీరం యదవాప్నోతి - యచ్చాప్యుత్క్రామతీశ్వరః గృహీత్వైతాని సంయాతి - వాయుర్గంధా నివాశ్రయాత్ - 8
శ్రోత్రం చకక్షుః స్పర్శనంచ - రసనం ఘ్రాణమేవచ అధిష్ఠాయ మనశ్చాయం - విషయా నుప సేవతే - 9
ఉత్క్రామంతం స్థితం వాపి - భుం జానం వా గుణాన్వితం విమూఢా నానుపశ్యంతి - పశ్యంతి జ్ఞాన చకక్షుషః - 10
యతంతో యోగినశ్చైనం - పశ్యంత్యాత్మన్యవ స్థితం యతంతో ప్యకృతాత్మానో - నైనం పశ్యంత్య చేతసః - 11
యదాదిత్యగతం తేజో - జగద్భాసయతే ఖిలం యచ్చంద్రమసి యచ్చాగ్నౌ - తత్తేజోవిద్ధిమామకమ్ - 12
గామావిశ్యచభూతాని - ధారయా మ్యహ మోజసా పుష్ణామి చౌషధీ స్సర్వా - స్సోమోభూత్వా రసాత్మకః - 13
అహం వైశ్వానరో భూత్వా - ప్రాణినాం దేహమాశ్రితః ప్రాణాపాన సమాయుక్తః పచామ్యన్నం చతుర్విధమ్ - 14
సర్వస్య చాహం హృది సన్నివిష్టః మత్తః స్మృతి ర్ఞాన మపోహనంచ వేదైశ్చ సర్యై రహ మేవ వేద్యః వేదాంత కృద్వేద నిదేవ చాహమ్ - 15
ద్వావిమౌ పురుషౌ పార్థ - క్షర శ్చాక్షర ఏవచ క్షరస్స ర్వాణి భూతాని - కూటస్థో-క్షర ఉచ్యతే - 16
ఉత్తమః పురుషస్త్వన్యః - పరమాత్మేత్యుదాహృతః యోలోక త్రయమావిశ్య - బిభర్త్యవ్యయ ఈశ్వరః - 17
యస్మాత్ క్షరమతీతోహ - మక్షరా దపి చోత్తమః అతోస్మిలోకే వేదేచ - ప్రథితః - పురుషోత్తమః - 18
యోమామేవ మసమ్మూఢః - జానాతి పురుషోత్తమమ్ ససర్వ విద్భజతి మాం - సర్వభావేన భారత - 19
ఇతి గుహ్యతమం శాస్త్ర - మిదముక్తం మయా-నఘ ఏతద్బుద్ద్వా బుద్ధిమాన్ స్యాత్ - కృతకృత్యశ్చ భారత - 20