Index

శ్రీ విష్ణు సహస్రనామ అంతరార్థము

నామం	అంతరార్థము
వృషపర్వా వృషోదరః	భాసించింది. (వృషభ) విష్ణు, జగత్తంతా ఆ చైతన్య దీప్తితో వ్యాపించింది. వృష పర్వ అంచెలంచెలుగా అనేక భూమికలలో ప్రసరించింది. ఇదంతా తన ఉదరంలో దాచుకొని అన్నింటి ఉదరంలో మరలా తాను ప్రవేశించింది.
వర్ధనః వర్ధమానశ్చ వివిక్తః శ్రుతిసాగరః	వర్ధనమంటే కత్తిరించటం ఛేదించటమని కూడా అర్థమే. ఈ నామరూపాలను మరలా ఛేదించేది చైతన్యమే. ఛేదిస్తూ వర్ధిల్లగలదు; వర్ధిల్లే కొద్దీ దీనినుంచి వివిక్త-వేరయి పోగలదు. అలా వేరవటం పూర్తి అయ్యేసరికీ నామరూపాత్మకమైన సంసారసాగరాన్నంతా తనలో చేర్చుకొని ప్రవిలయం చేయగలదు. ఇది ఆరోహణ.
సుభుజః దుర్ధరః వాగ్మీ	ప్రవిలయమైన ఈ జగత్తేమయింది. శక్తిరూపంగా మారుతుంది. అలాంటి స్వాభావికమైన తన శక్తినే తాను భుజిస్తాడా పరమాత్మ ఆయన శక్తిని ధరించవలసినదే. శక్తి ఆయనను ధరించలేదు. దుర్ధరుడాయన. పరావాక్కును వశీకరించుకొన్న వాగ్మి ఆయన.
మహేంద్రః వసుదః వసుః	తాను సృష్టించిన జగత్తును దీనికి మూలమైన శక్తిని మించి ఉండి దీనిని చూస్తున్నాడు. ఆ చూడటంద్వారా దీనికి వసు స్థితిని కల్పిస్తున్నాడు. ఆ మాటకు వస్తే ఆ కల్పించిన స్థితికూడా తానే.
నైకరూపః బృహద్రూపః శిపివిష్టః ప్రకాశనః	ఏకరూపుడు కాడాయన. తన యోగమాయా బలంతో ఎన్ని రూపాలైనా ధరించి బృహద్రూపుడు కాగలడు. శిపి అంటే పశువులు లేదా ప్రాణులు. ఈ ప్రాణికోటి శరీరాలన్నింటిలో జీవరూపంగా విష్ట ప్రవేశించాడాయన. ప్రవేశించి చక్షురాదుల ద్వారా బయటపడి ప్రకాశిస్తున్నాడు.

Page 27

బ్రహ్మశ్రీ యల్లంరాజు శ్రీనివాస రావు