అయితే ఒక మాట. ఇక్కడ దీపం పెట్టి చూచిన తరువాత వేరయి కనిపించింది రజ్జువు. దీపం లేకపోతే రజ్జువనే వివేకం కలగటం లేదు. అంచేత దీపం మొదటిది. రెండవది వివేకమవుతుంది.
4. పోతే మరి దార్హాతికంలో అలాకాదు, రజ్జువనేది ఇక్కడ చైతన్య స్వరూపమైన ఆత్మ. అది రజ్జువులాగా బాహ్యమైన పదార్ధం కాదు. మన స్వరూపమే, దానిమీదఈ నామరూపాదికమైన ప్రపంచమంతా ఆరోపితమయింది. అంచేత స్వరూపమైకూడా అదిమనకు భాసించటంలేదు. భాసించాలంటే ఒక దీపం కావాలి. అదికూడా ఇక్కడ భౌతికంగా ఎక్కడినుంచో తెచ్చుకొనేదికాదు. ఆత్మ అంటే ఫలానాగదా అని దాని లక్షణాలను అనాత్మ ప్రపంచ లక్షణాల నుంచి వివేచన చేసి పట్టుకోవాలి మొదట. అప్పుడా ఆత్మభావన అనేది దీపమవుతుంది మనకు. ఆవెలుగులో ఇక చూచామంటే నామరూపాదులైన పదార్ధాలు ప్రతి ఒక్కటీ ఆయా రూపాలుగా గాక ఆత్మరూపంగానే-అంటే జ్ఞేయంగా కాక జ్ఞానస్వరూపంగా సాక్షాత్కరిస్తాయి. అదే బ్రహ్మానందం మన పాలిటికి. ఇలాటి విలక్షణత ఒకటి ఉండటం మూలాన్నే దృష్టాంత క్రమానికి భిన్నంగా దార్ఘాంతికంలో మొదటిది వివేకమనీ-రెండవవి దీపమనీ నిర్దేశించబడింది.
5. అయితే ఇప్పుడాత్మ ననాత్మ నుంచి ఎలా వేరు చేయాలని ప్రశ్న, అనాత్మ అంటే ఏదో గాదు ఈ ప్రపంచమే. ఇది మన ఆత్మకే కనిపిస్తున్నది. గమనిస్తున్నదెప్పుడూ గమనించబడే దానికంటే విలక్షణంగా ఉండాలిగదా. దీని లక్షణాలేవో తెలుసు మనకు. ఎప్పుడూ నిలకడగా ఉండదు. ఉన్నప్పుడు కూడా ఉన్నాననే స్ఫురణ లేదు. కనుకనే తనకోసంగా తానులేదు. ఇలాటి ఈ ప్రపంచానికి విలక్షణమైన దేమిటిప్పుడు, ఎప్పుడూ తనకోసం తానున్నాననే స్ఫురణ గలిగిన పదార్థం. ఒక్కమాటలో చెబితే సచ్చిదానందాత్మకం. ఇదే ఆత్మతత్త్వం. ఆత్మ అయికూడా భాసించటం లేదు మనకు. అందుకు కారణం అనాది అయిన మన అవిద్య. అది కల్పించినవే ఈ పాంచభౌతికమైన ప్రపంచమూ-పంచకోశాత్మకమైన ఈ శరీరమూ, దీనిలో బందీ అయిన చైతన్యాంశమే జీవుడు. అన్వయవ్యతిరేకాలతో ఈ ఉపాధులను వదిలేసి చూస్తే ఈ జీవుడా ఈశ్వరుడే కాగలడు. దేహేంద్రియాదులు వాటి అనుభవాలూ ఎప్పటికప్పుడు మారుతూ పోవటం వ్యతిరేకం. అవి మారుతూ పోతే తాను మారకుండా ఆ మార్పులన్నింటినీ వ్యాపించి
Page 125
బ్రహ్మశ్రీ యల్లంరాజు శ్రీనివాస రావు