×
శుంగ : శుంగమంటే అంకురమని అర్థం. అంకురం బీజం నుంచి ఏర్పడుతుంది. బీజం దానికి కారణం. అంకురం దానికి కార్యం. దీన్నిబట్టి శుంగమంటే లాక్షణికంగా కార్యమని అర్థం వచ్చింది. Effect తేజస్సుకు జలమూ, జలానికి పృథివీ శుంగం. మరలా వీనికి వ్యతిరిక్తంగా పృథివిని బట్టి జలం, జలాన్ని బట్టి తేజస్సునూ, తేజస్సును బట్టి దానికి మూలమైన సత్పదార్థాన్ని వెతుకుతూ పోవాలట సాధకుడు. అప్పుడే ఈశ్వరసాయుజ్యం. అందుకే ఉపనిషత్తులో 'అన్నేన శుంగేన ఆపోమూల మన్విచ్ఛ అద్భిః సోమ్య శుంగేన తేజోమూల మన్విచ్ఛ. తేజసా సోమ్య శుంగేన సన్మూల మన్విచ్ఛ' అని స్పష్టంగా చాటిచెప్పారు. అంటే పృథివీ, జలమూ, తేజస్సూ అంచెలవారీగా దాటిపోయి చివరకు సత్పదార్థాన్నే అందుకొని ముక్తుడై పోవాలి మానవుడు. దీనికి ఆధారం ఈ భూతాలే కాబట్టి ఇవి ఒకదాని కొకటి శుంగం. అంటే కార్యం. కార్యాన్నిబట్టే కారణాన్ని అన్వేషించటం మోక్షానికి సాధనం.