Index

శ్రీ విష్ణు సహస్రనామ అంతరార్థము

నామం	అంతరార్థము
మహోదధిశయః అంతకః	మహోదధి గంభీరమైన యోగమాయే. దాని నదిశయించిన తత్త్వమది. దానికి కూడా అంతం. అవధి భూతమది.
అజః మహార్హః స్వాభావ్యః జితామిత్రః ప్రమోదనః	జన్మించకనే మహార్హ-విలువైన పదార్ధమది. దానికి వెలగట్టే వస్తువు మరొకటి లేదు గదా. స్వాభావ్య-తనపాటికి తాను స్వభావ సిద్ధంగా ఉన్నదది. తన పాటికి తానున్నది గనుకనే విజాతీయమైన శత్రువర్గం లేదు దానికి. అంటు సొంటులను జయించినది. అందుకే నిత్యప్రమోద శీలం.
ఆనందః నందనః అనందః	ఆనందరూపమే అది. తన ఆనందాన్నే ముక్తుల కందజేస్తుంది. సిద్ధులకు తప్ప బద్ధులైన వారికందదా ఆనందం. వారి పాలిటికది అనందం.
సత్యధర్మా త్రివిక్రమః	అది తాను ఉంటూ తతిమా వాటినన్నిటినీ ధర్మ - ధరించి ఉన్నది. దేశకాల వస్తువులను మూడింటినీ (త్రి) విశేషంగా (వి) ఆక్రమించి (క్రమ) ఉన్నది.
మహర్షిః కపిలాచార్యః	తన చైతన్య దర్పణంలోనే సమస్తమూ (ఋషి) చూస్తున్నది. కపిలుడనే మహర్షిగా అవతరించి ముముక్షువులకు జ్ఞానోపదేశం చేసింది. సగరపుత్రులను దగ్ధం చేసిన అవతారమిది. సాంఖ్యమత ప్రవర్తకుడు కాదు.
కృతజ్ఞః మేదినీపతిః	స్వకృతమైన సృష్టినంతా గమనిస్తున్నది. మేదినీ-వైఖరీ రూపంగా వ్యాపించిన మాయాశక్తిని పాలిస్తున్నది.
త్రిపదః త్రిదశాధ్యక్షః	స్థూల సూక్ష్మ కారణ ప్రపంచాలనే మూడుస్థానాలు కలిగి జాగ్రదాదులైన మూడు దశలకూ సాక్షి అయి ఉన్నది.

Page 42

బ్రహ్మశ్రీ యల్లంరాజు శ్రీనివాస రావు