ఒకదానికి దర్శనా ద్వర్ణనాత్కవిః అన్నారు. దర్శించే స్వభావం దానికే ఉంది. తాను దర్శిస్తున్న ఈ చరా చరాలన్నీ ఉన్నాయని వర్ణించి చెబుతున్నది కూడా అదే. కనుక అది కవి. ఆ కవి రచించిన మహాకావ్య మీ ప్రపంచం. దీన్ని చదివి దీనిలోని ఆంతర్యం గ్రహించటానికి జీవరూపంగా దిగి వచ్చి ఈ శరీరంలో కూచున్న పరిమిత స్వరూపుడైన కవి కూడా ఆ మహాకవే. ఇదీ విషయం.
సముద్రే అంతం విశ్వ శంభువమ్ - కవే గాక అంతం కూడా అది. అంతం లేదు అనంతమన్నారు గదా. నిజమే దాని కంతం లేదు. మిగతా వాటన్నిటికీ అది అంతం. దేనికంతం లేదో అది తతిమా వాటికంత మవుతుంది. అవి ఈ చరాచర పదార్ధాలే. వాటన్నిటినీ వ్యాపించి ఉంది కాబట్టి ఇవన్నీ దాని పరిధిలో చేరిపోతాయి. చేరిపోతే ఇది వాటికి వెలపల ఉండాలి కాబట్టి వాటికంతం లేదా హద్దు అవుతుంది. ఆ హద్దు దాటి మరేదీ లేదు కాబట్టి వీటికంత మయితాను అనంత మవుతుంది. అయితే ఇవి కూడా తన స్వరూపమే అన్నారు గదా వీటికది హద్దు కావటమేమిటి. ఇవి సొంతమయి అది అనంతం కావటమేమిటని ప్రశ్న. నిజమే. దానికి వేరుగా ఏదీ లేదు వాస్తవంలో. కాని ఏదో ఉందని ఊహించుకొంటున్నాడీ జీవుడు. ఇది ఈ జీవుడి భావనే. వాస్తవం కాదు. మరలా ఈ జీవుడెక్కడి నుంచి వచ్చాడని అడుగుతారేమో. నేను పరిచ్ఛిన్నమైన జ్ఞానమనుకొంటే జీవుడు.
Page 144