ఆ ఉన్నదీ జడం. జడం తానున్నట్టు తనకు తెలియదు. దాని అస్తిత్వానికి ఒక ప్రమాణం కావాలి. ప్రమాణ మెప్పుడూ జ్ఞానమే. జ్ఞేయం కాదు. జ్ఞేయం ప్రమేయం. అంటే ప్రమాణానికి గోచరించ వలసిన పదార్ధం. అలా గోచరించకపోతే అది అప్రమాణ మవుతుంది. అప్రమాణ మైనదెలా ఉందని చెప్పగలవు. జ్ఞానంతోనే గదా చెప్పవలసింది. ఆ జ్ఞానం దానికైనా ఉండాలి నీకైనా ఉండాలి. దానికే ఉంటే నీకెలా గోచరించిందది. నీకు గోచరించిందంటే అప్పటికా జ్ఞానం నీదే. కాబట్టి జ్ఞానమే ప్రమాణం. అది పరిమితమైతే అన్నీ చూడలేదు చెప్పలేదు. అదే ఇప్పుడు మన జీవ భావం. అలా కాక సమస్త సృష్టి ఇహపరాలతో కలుపుకొని సర్వమూ ఉందని చూడాలంటే సర్వాన్నీ వ్యాపించిన జ్ఞానమయి ఉండాలి. అదే నారాయణ స్వరూపం. నారాయణుడంటే పరిపూర్ణమైన సామాన్య రూపమైన చైతన్యమని అర్ధం చేసుకోవాలి. అంతేగాని ఏ వైకుంఠంలోనో నామాలు పెట్టుకొని కూచున్న ఒక పెరుమాళ్లను కొంటే మాత్రం కుదరదు. ఇదే వాసుదేవ స్సర్వమితి అనే గీతా వాక్యానికి కూడా చెప్పుకోవలసిన అర్థం.
అనంత మవ్యయం కవిగ్ం సముద్రేంతం విశ్వశంభువమ్
ఎప్పుడైతే అది సర్వవ్యాపకమూ సర్వాత్మకమూ అని నిర్ధారణ అయిందో అప్పుడది సాంతం కాదు. అనంతం. అంతం లేనిదేదో అది అనంతం. అంతమంటే విజాతీయమైన పదార్థం.
Page 142
