ఆ స్ఫురణ నారాయణ. కారణమది ఆత్మ. నేనని అనుకోగలదు. దానికదే ప్రమాణం. వేరే ప్రమాణ మక్కర లేదు. నీవూ నేనూ ఉన్నాననే అనుకొంటున్నాము. కాని పరం కాదిది అపరం. అంటే పరిపూర్ణత లేదు మనస్ఫురణకు. కనుక జగత్తులాగా జీవుడు కూడా నరుడే కాని నారాయణుడు కాడు. మరి ఈశ్వరుడో. వాడూ తాను పరిపూర్ణ స్ఫురణే నా స్వరూప మనుకొంటే నారాయణుడే. అనుకోలేకపోతే నరుడే. మహా అయితే పెద్ద నరుడు వైశ్వానరుడు. మనబోటి నరుల జ్ఞానానికి గోచరిస్తే అది కూడా కాదు. జగత్తే. ఏతా వతా స్ఫురణకు గోచరిస్తే అది జగత్తు. స్ఫురణ అయి కూడా అది పరిపూర్ణం కాకుంటే జీవుడు. స్ఫురణ అయి అది పరిపూర్ణమై అది అనాత్మకు భిన్నంగాక ఆత్మే అయితే అప్పుడది నారాయణ శబ్ద వాచ్యమవుతుంది.
నారాయణ పరం బ్రహ్మ. అలాటి ఆత్మనే బ్రహ్మమని కూడా పేర్కొన్నారు. బ్రహ్మ మన్నా ఆత్మ అన్నా ఒకటే. ఒకదాని కొకటి పర్యాయాలు. ఆత్మే పరిపూర్ణమైతే బ్రహ్మం - బ్రహ్మమే నేనని భావిస్తే అది ఆత్మ. రెండూ కలిపి చెబితే పరిపూర్ణమైన నేననే స్ఫురణే బ్రహ్మం. అదే అసలైన ఆత్మ కూడా. తత్త్వం నారాయణః పరః మన మందుకోవలసిన పరతత్త్వం కూడా అదే. తత్త్వమంటే తస్య భావ స్తత్త్వం. ఏది ఉన్నదో అది.
Page 137
