అంటే ఆంతరమైన మనస్సూ బాహ్యమైన కాలమూ రెండూ పనిచేయవు జ్ఞాని మీద. రెండూ వాడి స్వరూపంలో చేరి లయమయి పోవాలి. అలాగే నక్షత్రాణి రూపం. అప్పుడా జ్ఞాని రూపమేమిటని అడుగుతారా. నక్షత్రాలే రూపమంటున్నది మంత్రం. నక్షత్రాలనేవి భూరాది గోళాలన్నటికీ ఉపలక్షణం. అవి భూత భౌతిక పదార్ధాలన్నిటికీ సంకేతం. దీన్ని బట్టి సమస్త ప్రపంచమూ వాడి రూపమే. వాడు ద్రవ్యమైతే Substance ఇదంతా వాడి ధర్మం. Form. అంటే జ్ఞానం వాడి స్వరూపమైతే జ్ఞేయమైన ఈ ప్రపంచమంతా వాడికి విభూతిగా కనిపిస్తుంటుంది. అశ్వినౌ వ్యాత్తం. మరి వాడెలా బ్రతుకుతుంటాడు. ప్రాణముంటే గదా బ్రతుకు. జ్ఞానమే చెబుతున్నారు గాని ప్రాణం సంగతేమిటి. జ్ఞానం చిత్తను కొంటే దాని అస్తిత్వం సత్తు గదా. అదే గదా ప్రాణశక్తి. అది లేకుండా చిత్తెలా నిలుస్తుంది అని అడిగితే జవాబిస్తున్నది మంత్రం.
అశ్వినౌ వ్యాత్తం. అశ్వినులే వ్యాత్తమంటే. సర్వత్రా స్థితి రూపంగా వ్యాపించి ఉన్న తత్త్వం. అశ్వనీ దేవతలని ఉన్నారిద్దరు దేవ వైద్యులట వారు. ఇది పురాణ కథ. దీనిలో ఉన్న శాస్త్ర రహస్య మేమంటే అశ్వంలాగా ఇటూ అటూ పరుగెడుతున్నవి మన ఉచ్ఛ్వాస నిశ్శ్వాసాలు ప్రాణా పానాలంటారు వీటినే. ఇది మన శరీరం వరకే గాక సర్వత్రా ప్రసరిస్తే వ్యాత్తం.
Page 116