కర్మ యోగము
భగవద్గీత 
మోక్షాన్నే ఆస్వాదించగలడు. ఉట్టికెక్కి తరువాత స్వర్గమన్నట్టు మొదట ఈ మానవుడనే వ్యష్టి పరమాత్మ శక్తి శకలాలైన దేవతలనే సమష్టి జీవుల నాశ్రయిస్తే తరువాత ఆ బలంతో సమస్త సృష్టి పరమాత్మ తత్త్వమని దర్శించే మహాశక్తినే స్వాధీనం చేసుకోగలడు. అంటే అర్ధం అంతవరకూ కర్మయోగిగా శిక్షణ పొందుతూ వచ్చిన సాధకుడు అభ్యాస బలంతో క్రమంగా జ్ఞానయోగిగా మారిపోగలడు. అదే అమృతత్వమదే మోక్షమని తాత్పర్యం. అప్పుడిది వ్యావహారిక మది పారమార్ధికమనే విభాగరేఖ చెరిగిపోయి సృష్టి రేఖాకారంగా కాక చక్రాకారంగా కనిపిస్తుంది. ఆది మధ్యాంతాలు మూడూ ఏకంగా భాసించటమే చక్రం. అది అందుకొనే ప్రయత్నమే చక్రావర్తనం. సాధకుడికది ప్రయత్నమైతే సిద్ధుడికది లక్షణమని గదా పేర్కొన్నాము. కనుక ఇద్దరికీ అది ఆవశ్యకమే.
యస్త్వాత్మరతిరేవ స్యాదాత్మతృప్తశ్చ మానవః |
ఆత్మన్యేవ చ సంతుష్టస్తస్య కార్యం న విద్యతే || 17 ||
ఇంతవరకూ చెప్పింది యోగి జీవితమైతే ఇక జ్ఞాని జీవితమెలాంటిదో వర్ణిస్తున్నది గీత. కర్మయోగి సాధకుడు. జ్ఞాని సిద్ధుడు. సాధకుడికే ప్రయత్నం. సిద్ధుడికి ప్రయత్నం కాదది లక్షణం. సాధకుడు చేస్తుంటాడు. సిద్ధుడు చూస్తుంటాడు. తయో రేకః పిప్పలం స్వాద్వత్తి - అనశ్నన్న న్యో భి చాకశీతి అని గదా ఇరువురికీ తేడా వర్ణించింది శ్వేతాశ్వతరం. ఇందులో జ్ఞాన సాధన ఎలాంటిదో చూచాము. ఇప్పుడు సాధన దశ గడచి సిద్ధుడైన జ్ఞాని వ్యవహారం చూడబోతాము.
Page 237
బ్రహ్మశ్రీ యల్లంరాజు శ్రీనివాస రావు