సాంఖ్య యోగము
భగవద్గీత 
మారకుండా పోవాలంటే అది- నేను కర్తనూ భోక్తనూ గాను కేవలం సాక్షి నేనని తన స్వరూపాన్ని తాను గుర్తు చేసుకోవాలి. అలా గుర్తు చేసుకొన్న మరుక్షణ మది ఆత్మే మరేదీ గాదు.
అంచేత సవికల్పమైన ఆత్మ మనసూ - నిర్వికల్పమైన మనసే ఆత్మ అన్నారు అనుభవజ్ఞులైన పెద్దలు. సవికల్పమైతే అది వాయువులాగా ఇటూ అటూ కదులుతూ ఉంటుంది.
అప్పుడా జ్ఞానం బుద్ధి. నిర్వికల్పమైతే కదలకుండా ఆకాశంలాగా స్తిమితంగా ఉండిపోతుంది. అప్పుడా జ్ఞానమాత్మ. కాబట్టి జ్ఞానరూపంగా చూస్తే ఒక్కటే. వేరుగాదు. అందుకే బుద్ధిరాత్మ స్వరూపే ణైవ నిశ్చలీ భవతి అని వర్ణించారు భాష్యకారులు.
నాస్తి బుద్ధిరయుక్తస్య న చాయుక్తస్య భావనా |
న చాభావయతః శాంతిరశాంతస్య కుతః సుఖమ్ || 66 ||
ఈ ప్రకారంగా మనసు ప్రసన్నమైతే చాలు. అదే కృతార్ధత జీవితానికి. అలాంటి దశ సాధకుడికి అబ్బాలంటే మాటలుగాదు. మొదటినుంచీ అంచెలవారిగా సాధన చేస్తూ రావాలి. రాగద్వేషరహితమైన ఇంద్రియ వ్యాపారాలతో కేవల మవసరమైన ఇంద్రియార్థాలనే అనుభవిస్తూ పోవాలి. అలా అనుభవించేటప్పుడు ఇదంతా ఆత్మ చైతన్య ప్రకాశమే ఇన్ని రూపాలలో నా అనుభవానికి వస్తూ ఉందనే అఖండాత్మ భావన ఏమరగూడదు.
Page 185
బ్రహ్మశ్రీ యల్లంరాజు శ్రీనివాస రావు