సాంఖ్య యోగము
భగవద్గీత
అసక్తుడయి ప్రవర్తిస్తాడో అన్ని విషయాలంటే దేహ జీవితా దిష్వపి అని అర్ధం వ్రాశారు గురువుగారు. ఆఖరుకు శరీరమూ జీవితమూ అని కూడా లెక్క చేయగూడదట. అదే లెక్కలేకుంటే వాడికి శుభాశుభ లొక లెక్కా, తత్తత్రాప్య శుభాశుభమ్. అది మంచీ చెడ్డా అని కూడా పట్టించుకోడు. శుభాశుభాలను తానదే పనిగా ఆహ్వానించడు. కాని వాటి పాటికవి దైవికంగా ప్రాప్తిస్తుంటే కంగారు పడడు. అందులో రక్తి చెందడు విరక్తి చెందడు.
నాభి నందతి న ద్వేష్టి - సాధారణంగా ఏదైనా మనకు అనుకూలంగా జరిగితే ఎగిరి గంతులు వేస్తాము. దాన్ని ఎంతో సంతోషంగా స్వీకరిస్తాము. అది మనకు సమకూర్చిన వాణ్ణి ఎంతగానో అభినందిస్తాము. అలాగే ఎవరైనా మనకిష్టం లేని కష్టాన్ని తెచ్చి నెత్తిన పడవేస్తే ఎంత పనికి మాలిన వాడు వీడని కోపంతో వాణ్ణి ద్వేషిస్తాము. అలా తేడా ఎందుకు చూస్తాడు మానవుడు. అందులో ఆత్మ స్వరూపం చూడలేక పోతున్నాడు. అంచేత అవి రెండూ రెండుగా పరస్పర విరుద్ధంగా విషమంగా కనిపిస్తుంటాయి వాడికి. అంచేతనే భరించలేడు ఏది సంభవించినా. ఒక దానికి పొంగిపోతాడు. వేరొక దానికి కుంగిపోతాడు.
పోతే స్థితప్రజ్ఞుడైన మానవుడలా పొంగటం కుంగటం మానేసి విషమంగా కనపడే ఆ భావాలను రెండింటినీ సమంగా చూడగలడు. కారణం రెండింటిలో అధిష్ఠాన రూపంగా ఉన్న ఆత్మనే చూస్తుంటాడు వాడు.
Page 169