ఇది అ కర్తవ్యం అనే విమర్శనాత్మకమైన జ్ఞానమైతే అది వివేక జ్ఞానం. దీనినే ఆలోచనా మననమని గూడా పేర్కొంటారు.
ఈ మననమనే శక్తి కలవాడే మనువు. ఆ మను సంతతిలో జన్మించిన వాళ్ళం గనుక మనమంతా మనుజులమని మనుష్యులమని, మానవులమని అనిపించు కుంటున్నాము. మననం చేయటాని కొక ప్రత్యేకమైన ఉపకరణం కూడా ఉంది మనకు. అదే మనస్సు. మనస్సు, మానవుడు, మనువు అనే మూడు మాటలు గమనించండి. అన్నింటిలోనూ 'మన' అనే అక్షరాలు రెండు అనుగతంగా వస్తాయి. మన అనే ధాతువుకు సంస్కృతంలో ఆలోచన చేయటమనే అర్థం. మొత్తం మీద ఆలోచనాశక్తియే మానవుడికి ఉన్న విశిష్టతకు ఏకైక కారణమని భావించవచ్చు.
ఐతే ఈ ఆలోచనా శక్తి యుక్తా యుక్త వివేచనా తృక మని చెప్పాము. వాసనాత్మకమైన జ్ఞానంలో ఈ వివేచనకు చోటు లేదు. కనుకనే పశుపక్ష్యాదులైన ప్రాణులూ జీవిస్తున్నాయి. మనమూ జీవిస్తున్నాము. కాని అవి జీవించటానికి మనం జీవించటానికి ఎంతో తేడా ఉంది. వాటి జీవితం వాసనా ప్రేరితమైనది. మనదలా కాదు. ఒక పెద్ద పులి కేదైనా ఒక జంతువు కనిపిస్తేచాలు. మీద పడి కరిచి చంపుతుంది. ఒక కుక్క మరి ఒక కుక్కను చూస్తే చాలు వెంటబడి తరుముతుంది. ఒక ఎనుబోతు రోడ్డు మధ్య నిలుచొని మనుషులు పోతున్నా బండ్లుపోతున్నా కొంచెమైనా ప్రక్కకు తొలగదు. ఒక గబ్బిలం మూసివేసిన అద్దాల తలుపులు తెరచిఉన్నాయని భావించి మయ సభలో దుర్యోధనుడి లాగా మాటి మాటికి తల పగుల గొట్టు కుంటుంది. ఇలాంటి వ్యవహారం మానవుడిలో కనపడదు. కనపడకూడదు. ఎందుకంటే మానవుడీ వాసనా భూమికను దాటి వివేక భూమికలో అడుగుపెట్టిన వాడు.
Page 103
