సంకేతవాదము
శ్రీమత్ భాగవత సామ్రాజ్యము 
వైరాగ్యం లేక అది పరిపాకానికి రాలేదు. వైరాగ్యం లేదనేందుకంత జ్ఞాని అయి కూడా సరస్వతీ తటంలో విషణ్ణుడయి కూచోటమే మనకు దాఖలా. అంతేకాదు.
యమ్ ప్రవ్ర జంత మనుపేత మపేత కృత్యమ్ ద్వైపా యనో విరహ కాతర ఆ జుహావ
“సముడై యెవ్వడు ముక్త సంగచయుడై సన్న్యాసియై యొంటి బోవ మహాభీతి నోహో కుమార" యని కుమారుడు వెళ్లిపోతుంటే అతని వియోగం భరించలేక భీతుడై అతని వెంట పరుగెత్తాడు. అలా పరుగెత్తుతూంటే దారిలో అప్సరస లొక సరోవరంలో జలకాలాడుతుంటారు. వారాయనను చూడగానే ఒడ్డుకు వచ్చి గుడ్డలు కట్టుకొని నిలుచున్నారు. అది చూచి వ్యాసుడు వారితో మీరు తరుణ వయసులో ఉన్న నా కుమారుణ్ణి చూచి పొందని లజ్జా సంభ్రమాలు ముసలివాడనైన నన్ను జూచి పొందటం నాకు తలవంపుగా ఉందంటాడు. దానికి వారు జవాబిస్తూ అయ్యా మీరెంత వృద్ధులైనా మీకింకా స్త్రీ పురుష భేదదృష్టి పోలేదు. మీ కుమారుడన్ననో అలాంటి భావమణుమాత్రం కూడా లేని మహావిరాగి అని చాటుతారు.
దీనిని బట్టి మనమర్థం చేసుకోవలసిన రహస్యమేమిటి. శాస్త్రజ్ఞానం కాదు ముఖ్యం. ఆచరణ. ఎంత శాస్త్రజ్ఞుడైనా ఆచరణ లేనంత వరకూ దాని వలన ఫలసిద్ధి లేదు. మరి ఆత్మజ్ఞాన మాచరణలోకి రావాలంటే దానికి వైరాగ్యమనేది విడరాని చుట్టం. అలాంటి పరిపూర్ణ వైరాగ్యభావానికి సంకేతమే శుకుని పాత్ర. శుకుడు గోచియులేక ముక్త సంగచయుడైన అవధూత. సర్వసముడు. సర్వభూతమయుడు. గోదోహన కాలం కూడా గృహస్థుల ఇండ్ల దగ్గర నిలవనివాడు. అతడు సంచరించిన స్థలమొక తీర్థం. ఇలాటి విరక్తి మరి ఆయన జనకుడే అయిన వ్యాసుడికి లేదు. వైరాగ్య భావమంత బాగా అలవడని వేద వేదాంగ విజ్ఞానానికంతటికీ చిహ్న మా వ్యాసుడు. ఇది ఆ ఇరువురి పేర్లను పరిశీలిస్తేనే మనకు తేట పడుతుంది. ఎంత గొప్ప శాస్త్రార్ధమైనా విప్పి చెప్పగల వాడెవడో వాడికి వ్యాసుడని పేరు. కాగా అది బాగా ఒంటబట్టి దాన్ని తన జీవితంలోనే ప్రదర్శిస్తూ లోకతంత్రాన్ని అంటి ముట్టకుండా పైపైన తిరిగే స్వభావమున్న వాడే శుకుడు. శుకమంటే చిలుక అని గదా అర్థం. చిలుకలాగా ఉపరిచరుడే గాని నలుగురి మధ్యా తిరిగేవాడు కాడు. ఇది జన్మతః వచ్చింది శుకుడికి. “బహూనామ్ జన్మనా మంతే జ్ఞాన వాన్” అన్న దానికి నిదర్శన మా వ్యక్తి.
Page 64
బ్రహ్మశ్రీ యల్లంరాజు శ్రీనివాస రావు