ఉత్తరార్ధము - ఆరోహణ క్రమము
పాశ విమోచనానికే ముక్తి అని పేరు. ముక్తి అనే మహా ఫలాన్ని. వెనువెంటనే ప్రసాదిస్తుందా పర దేవత. కనుకనే ఆవిడ ముక్తిదా అని కీర్తించ బడుతున్నది. అయితే సాధకుల కిక్కడ ఒక ఆశంక . కలగ వచ్చు. ఆత్మ జ్ఞాన సమ కాలంలోనే మోక్షమెలా సిద్ధిస్తుందని. జ్ఞానమంటే మనసులో కలిగే ఒకానొక వృత్తి గదా. అది మానసికమే గాని భౌతికంగాదు. భౌతికమైన ప్రపంచమొకటి కొనసాగుతుండగా మానసికంగా జ్ఞానమేర్పడి నప్పటికీ అది దీనిని ఎలా ప్రవిలాపనం చేయ గలదు. కనుక తద్విలాపనార్థం బాహ్యమైన కర్మ ఎదైనా కొంత చేయవలసి వస్తుంది. అప్పుడే అది అనుభవ మౌతుంది.
ఇలాంటి కుశంకలు పెట్టుకో నక్కరలేదు. శంకించే అవకాశం కూడా లేదిక్కడ. ఎందుకంటే మిగతా జ్ఞానాల లాంటిది కాదాత్మ జ్ఞానం. వృత్తి అయినా అది ఖండ వృత్తి కాదు. ఆఖండాకారమైన ఆత్మ వృత్తి. కనుక నామ రూప వివర్జితమది. కనుకనే కేవలం సాధకుడి మనసులోనే గాక బాహ్యంగా ఉన్న సమస్త వస్తువులనూ వ్యాపిస్తుంది. వ్యాపిస్తూ సమస్తమైన నామ రూపాలనూ కబళిస్తుంది. దాని సత్త కన్నా వ్యతి రిక్తమైన సత్త నామ రూపాలకు లేదుకదా. అంచేత విద్య ఉదయించట మేమిటి. దానితో అవిద్యా- అవిద్యా కార్యమైన ప్రపంచమూ- రెండూ ఒక్క మారుగా ప్రవిలయం కావటమేమిటి. అప్రయత్నంగా జరిగి పోతాయి. కనుక ప్రపంచెన్ని ప్రవిలయం చేసుకోటానికి జ్ఞానంతో పాటు మరొక క్రియ ఎదీ అక్కరలేదు. లేకుంటే ఇక జ్ఞాన సమకాలంలోనే పాశ విమోచనమూ-విమోచన సవకాలమే ముక్తి- అప్పటికప్పుడు మనకు సిద్ధించినట్టే.
Page 75