పూర్వార్ధము - అవరోహణ క్రమము
శక్తి చింతామణి గృహమైన మనసునే కాదు. శరీర మాపాద మస్తకమూ వ్యాపించ గలదు. దాని స్పర్శ ఎక్కడ లేదో అక్కడ అనుభవమే ఏర్పడదు. పాదంలో ఒక ముల్లు గ్రుచ్చుకొంటే దాని వేదన శిరసు దాకా ప్రసరిస్తున్నది. పాదం వరకే సమసి పోదు. వేదన మాట అలా ఉంచి అసలు మనకొక పాదమున్నదనే విషయం కూడా జ్ఞానం లేకుంటే అనుభవానికి రాదు. కేవలం మన ఊ పిండాండమే కాదు. బాహ్యమైన బ్రహ్మాండం కూడా జ్ఞాన ప్రసరణ వల్లనే మనకిది ఫలానా అని భాసిస్తున్నది. సౌరమండలం వరకూ మన జ్ఞానం ప్రసరించక పోతే అది సౌరమండలమని మనమెలా గుర్తించగలుగు తున్నాము. అంచేత జ్ఞేయమైన పదార్థమొకటి ఉండాలన్నా- అది మనకు స్ఫురించాలన్నా- అంతకు ముందు జ్ఞానమనేది ఉండి తీరాలి.
ఈ జ్ఞానానికే ఆత్మ అని కూడా మరొక పేరు. అతతి సర్వత్ర వ్యాప్నోతి ఇతి ఆత్మా. ఏది సర్వత్ర వ్యాపిస్తుందో అది ఆత్మ. యదాప్నోతి యదాదత్తే యచ్చాత్తి విషయానిహ యచ్ఛాస్య సంతతో భావః - తదాత్మేతి నిగద్యతే- అని నిర్వచనం చేశారు పెద్దలు. మొదట అది ఈ జ్ఞేయ జగత్తును వ్యాపిస్తుంది. తరువాత ఇదమిద్దమని దాన్ని గ్రహిస్తుంది. పిమ్మట దాన్ని కబళిస్తుంది లేదా తనలో ఇముడ్చుకొంటుంది. అనంతరం జ్ఞయమనే ఉపాధిని పూర్తిగా మర్దించి దానికి మారుగా తానే సర్వత్ర వర్తిస్తుంది. ఇలా జ్ఞేయమూ జ్ఞానమనే తేడా లేకుండా సర్వమూ తానై భాసించటమే ఆత్మ అనే మాటకు అసలైన అర్థం. ఆత్మ అంటే నేనున్నాను అనే స్ఫురణ లేదా అనుభవమే గదా. నేనున్నానని తన సద్భావాన్నే ఎలా గుర్తిస్తుందో అలాగే ఈ అనాత్మ ప్రపంచం కూడా ఒకటి ఉందని
Page 56
బ్రహ్మశ్రీ యల్లంరాజు శ్రీనివాస రావు