#


Index

చిత్రతరంగిణి

య స్స మహా గణేశ్వరః. యావదయం సంసార రూపో విఘ్న యంత్రోను బధ్నాతి తావ దేషా దశా న ప్రాప్నోతి. అతో విఘ్న యంత్రోయం భేత్తవ్యః కథ మసౌ భిద్యతే. స్వస్య శివ తాదాత్మ్య విమర్శనేన. శివః ప్రకాశః. విమర్శ స్తస్య శక్తిః. యావన్న విమర్శః తావత్ ప్రకాశ స్సహజోపి న ప్రకాశతే స్వేన రూపేణ. కింతు గుప్తో భవతి. సుప్తో భవతి. న తావదేవ. స్వకీయం రూపం విహాయం అన్యేన రూపేణ విభాతి. స ఏవాయం సంసారో జీవస్య యేనాసౌ గణేశః సంవృత్తః. యదా బహుజన్మ సంస్కార వశాత్ గురూపదేశాద్వా ప్రతి బుద్ధః తదా ప్రసుప్త మాత్మనః ప్రకాశం విమర్శితు ముత్సహతే. సచేద్విమర్శః కాషా మృచ్ఛతి విఘ్న యంత్రం నిర్భిద్య మహా గణేశ ఏవ సంవర్తతే. యేన సా మాతా ప్రహృష్టా సతీ శివ సాయుజ్యేన పున స్తమను గృహ్లాతి. అయమేవ భావః మహా గణేశ నిర్భన్న విఘ్న యంత్ర ప్రహర్షితా ఇతి నామాంతరేణ విస్పష్టం సూచితః.

  ద్వే అప్యేతే నామనీ ద్వయో ర్జీవా పస్థయోః ప్రకాశకే. కామేశ్వర ముఖాలోక ఇతి బంధా వస్థాయా ఏకం. మహా గణేశ నిర్భిన్న ఇతి మోక్షా వస్థాయా అన్యత్. తత్ర కారా వర్ణా వేకీకృత్య సంసార కారాం ప్రవిష్టోయం గణేశః ఇత్యుక్తః పురస్తాత్. ఇదానీంతు నిర్భిన్న విఘ్న యంత్ర ప్రహర్షితేతి ఆవీత న్యాయేన తారా వర్ల్డ్ మేళయిత్వా సంసార తారాం విద్యా ముపాశ్రిత్య తీర్ణ ఏవ భవతీతి వ్యజ్యతే. ఏషైవ మహతీ సిద్ధి రస్య గణేశస్య. బుద్ధ్యధీనా సిద్ధిః మహతీ చేత్ సా బుద్ధిః సిద్ధిరపి మహత్యేవ. శివా కారా యా బుద్ధిః సా మహా బుద్ధిః తత్సదృశీ యా శివాత్మకతా సా మహాసిద్ధిః. తదేతత్ ద్వయమస్య సంపద్యతే గణేశ్వరస్య. తమేతం భావం మనసి కృత్వైవ గణపతేః సిద్ధి ర్బుద్ధి రితి ద్వే భార్యే శివ పురాణేషు సంకీర్త్యేతే.

  భవతు. శివాకారా వృత్తిర్బుద్ధి స్తయా ప్రాప్తా శివాత్మకతా సిద్ధి రితి నిర్దిష్టం. కేయం బుద్ధిః కథ మనుగంతవ్యా తయాచ కథ మధిగంతవ్యా సా పరామోక్షాఖ్యా దశేతి చింత్యతే. ఇతః పూర్వమేవ సూచితోయ మర్థః విమర్శ శబ్దేన. నిరంతర విమర్శ ఏవా త్రోపాయః. యద్విమృశతి తన్నాము. యత్తేన విమృశ్యతేత ద్రూపం. తావేవ శబ్దార్థా. శివ శక్తీ అప్యేతే ఏవ. తత్ర శబ్ద రూపా శక్తిః అర్థ రూప శ్శివః. శబ్ద రూపా శక్తిః విమృశతి. యేన 'అర్ధ రూపః శివః ప్రకాశతే. స్థూలా దారభ్య అపి సూక్ష్మం

Page 16

బ్రహ్మశ్రీ యల్లంరాజు శ్రీనివాస రావు